THỜI SỰ TRONG TUẦN

Printer-friendly versionPrinter-friendly version

 

  

 Chuyến Đi Á Châu Đầu Tiên Của TT Barack Obama

NHỌC NHẰN MÀ CHẲNG NÊN CÔNG CÁN GÌ
 
Gôm tất cả những mục tiêu ôm ấp trong chuyến đi Á Châu đầu tiên của tổng thống Barack Obama, vị lãnh đạo Hoa Kỳ xứng đáng được mệnh danh là tổng thống Thái Bình Dương đầu tiên của nước Mỹ, thế nhưng Châu Á luôn là một con ốc khó tháo. Chuyến đi vừa dài lại vừa khó khăn, lại không có đệ nhất phu nhân bên cạnh, tổng thống Obama đã phải làm việc trong một không khí không mấy thoải mái. Các vấn đề như chính sách tiền tệ của Trung Hoa, trao đổi mậu dịch với Tân Gia Ba, Nam Hàn và Trung Quốc, vấn đề an ninh với Nhật Bản và con dã nhân khổng lồ Trung Cộng đã làm cho ông Obama gầy đi rất nhiều. Vì thế người ta không ngạc nhiên khi ông dùng ngày khó khăn nhất của chuyến đi để dạo chơi 30 phút trên một đoạn của Vạn Lý Trường Thành. Những người đến xem bức tường tại khu giải trí bận rộn nhất mỗi ngày, tự nhiên hôm nay vắng như một thành phố ma, công an đã đóng cửa và đuổi mọi người đi hết.  Điều này đã xảy ra tương tự vào hôm thứ Ba 17/11/2009 tại Tử Cấm Thành lúc tổng thống Barack Obama đến thăm. Tại Trung Quốc, tổng thống Obama bày tỏ lòng muốn gặp công khai những nhà tranh đấu cho dân chủ, bàn về vấn đề tự do báo chí và tiếp xúc với dân chúng bình thường, nhưng các phụ tá của ông cho hay họ không thể tự chủ sắp đặt được. Cuối cùng thì tổng thống Obama cũng gặp gỡ và cho phép một cuộc phỏng vấn với tờ tuần báo Miền Nam khá phổ biến tại Trung Quốc hôm thứ Tư 18/11/2009.
Tổng thống của Hoa Kỳ cố gắng mở rộng sinh hoạt với các sinh viên trẻ tại Thượng Hải, nên ông đã tổ chức một buổi sinh hoạt theo kiểu họp thị trấn, nhưng được chính quyền đưa vào hội trường toàn những đảng viên trẻ trung kiên.
Một tuần trước đó, khi tổng thống Obama bắt đầu chuyến công du tại Nhật Bản, mọi sự không đến nỗi ác nghiệt. Tokyo đã tiếp đón ông nhưng một vị lãnh đạo nổi danh thế giới. Các báo chí địa phương kể lại câu chuyện ông Obama đã yêu cầu chủ nhà Nhật Bản là ông muốn được ăn món cá tuna và thịt bò Kobe. Một số phương tiện truyền thông của Hoa Kỳ đã bình luận về cái cúi đầu quá sâu của tổng thống Obama với Nhật Hoàng Akihito. Các nhà phân tích chính trị tại Nhật đã chấm cho ông Obama số điểm khá cao về mục đích chính là cải thiện sự việc đối thoại với các vị lãnh đạo mới của Nhật. Tuy nhiên vấn đề căn cứ quân sự Mỹ tại Okinawa đã không thể giải quyết giữa ông Obama và tân thủ tướng Yukio Hatoyama. Một nhà cựu ngoại giao Nhật Bản đã khen ngợi tổng thống Obama là người biết nhẫn nại và tránh không để cho tình trạng thêm phức tạp cho sự liên hệ ngoại giao giữa hai quốc gia. Ông Kunihiko Miyake, một giáo sư về môn ngoại giao quốc tế tại đại học Ritsumeikan ở Kyoto cho rằng, Hoa Kỳ và Nhật Bản chưa nhìn thẳng vào mắt của nhau. Hai quốc gia đang trong tình trạng ‘đồng sàn dị mộng’. Người Mỹ thì muốn hợp tác để vững mạnh, trong khi Nhật Bản lại muốn giảm bớt thực hành.
Sau Nhật Bản, tổng thống Obama đã dừng chân tại Tân Gia Ba để tham dự thượng đỉnh của nhóm Hợp Tác Kinh Tế Á Châu Thái Bình (APEC), được biết nhiều qua cách ăn mặc một kiểu, một màu của tất cả các vị lãnh đạo quốc gia do nước chủ nhà thiết kế. Ông Obama đã đến Trung Quốc và đã hội đàm trong hai ngày liên tiếp với chủ tịch Hồ Cẩm Đào về nhiều đề tài quan trọng, nhưng cả hai ông đều không mang lại tiến triển nào về vấn đề Iran, đồng tiền của Trung Quốc hoặc vấn đề nhân quyền. Vào ngày thứ Năm 20/11/2009, tổng thống Obama chấm dứt chuyến công du Châu Á tại Seoul. Nam Hàn là một đồng minh lâu đời từng hợp tác với Hoa Kỳ trong nhiều vấn đề quan trọng, chẳng hạn như giải quyết vụ nguyên tử của Bắc Hàn. Nhưng ngay khi đặt chân lên đất Á Châu tại Nhật, Bắc Hàn cho hay họ sẽ không công nhận đường biên giới hiện nay và đe dọa sẽ không nhân nhượng về các hành động quân sự để bảo vệ lãnh thổ. Việc lên tiếng đe dọa đúng vào thời điểm tổng thống Obama có mặt tại Á Châu được các nhà phân tích cho rằng, ông Kim Chính Nhật không muốn bị bỏ quên trong chuyến đi của ông Obama.
Tổng thống Obama đã phá kỷ lục tổng thống Mỹ có nhiều chuyến công du nước ngoài trong năm đầu của nhiệm kỳ. Tính từ tháng Giêng nhậm chức cho tới nay, vòng công du Châu Á là chuyến đi thứ 8 của ông Obama ra nước ngoài. Nguyên một tuần lễ dài trong chuyến công du của tổng thống Obama đã không có những tin tức nổi bật. Ông Obama hôm thứ Tư 18/11/2009 đã nói với các phóng viên là ông sẽ tuyên bố về quyết định tăng quân tại Afghanistan trong một vài tuần lễ nữa và ông đã bênh vực cho những cố gắng phục hồi kinh tế của nội các, vấn đề đóng cửa nhà tù quân sự tại Vịnh Guantanamo Cuba.
Trong những lần xuất hiện trước công chúng tại Nhật Bản, Tân Gia Ba và Trung Quốc, ông Obama đã cố tránh không bàn về Afghanistan, nhưng chủ đề này đã bị khai thác khi ông trả lời phỏng vấn của các đài truyền hình Hoa Kỳ.
Trong các cuộc nói chuyện với các đài CBS, CNN, Fox News và NBC, ông Obama cho hay sẽ cứng rắn hơn bao giờ hết để chấm dứt trò chơi quân sự kéo dài tại Afghanistan, nhấn mạnh là ông không muốn trao vấn đề này cho vị tổng thống tương lai kế nhiệm ông. Sau vài tiếng đồng hồ phỏng vấn của tổng thống thì bà ngoại trưởng Hillary Clinton đang tháp tùng với ông Obama đã tới Kaul trong một chuyến công du bất ngờ. Trong cuộc phỏng vấn với đài CNN, ông Obama cho biết đã gặp người anh nửa dòng máu của mình tại Trung Quốc. Và khi được hỏi là tổng thống có dự định đọc cuốn sách mới phát hành của cựu ứng viên phó tổng thống thuộc đảng Cộng Hòa, bà Sarah Palin không thì ông Obama trả lời là ‘Quý vị biết rồi đó, tôi sẽ chẳng thèm đọc làm gì.’
Cuộc phỏng vấn với đài CBS có tính cách cá nhân nhiều hơn, ông Obama bày tỏ lo ngại là ông đã bị mất cân khá nhiều kể từ khi lên tổng thống. Ông nói rằng trong suốt 30 năm qua, cân nặng của ông chỉ lên xuống chênh lệch khoảng 5 cân, nhưng mặc dầu ăn uống ngủ nghỉ đầy đủ kể từ khi lên làm tổng thống, ông đã bị xuống cân khá nhiều. Ông than rằng tóc bây giờ đã muối tiêu nhiều hơn, hai cuộc chiến, vụ khủng hoảng tài chánh và vụ cúm heo H1N1 và một số vấn đề khác đã làm ông nặng lòng.
Chuyến đi khá dài của tổng thống trong vùng Á Châu một khu vực rất gần với vùng chiến tranh nên một số phóng viên đã chuẩn bị và dự đoán là tổng thống Obama có thể sẽ bất ngờ bay sang Afghanistan, nhưng cuối cùng ông đã gửi ngoại trưởng Clinton để tham dự lễ tuyên thệ tái đắc cử tổng thống của ông Karzai trong ngày thứ Năm 20/11/2009.
Chuyến công du Á Châu lần này được xem vừa dài lại khá vất vả cho tổng thống Obama. Ông đã phải ngồi trên máy bay nhiều tiếng đồng hồ, bị khác múi giờ. Hầu hết thời gian trong khách sạn lại bị bao vây bởi các vị cố vấn an ninh, các phụ tá chính trị, thêm vào là bà ngoại trưởng Clinton còn có cố vấn ninh quốc gia James L. Jones và cố vấn cao cấp David Axelrod và Valerie Jarrett.
Tổng kết giờ này về chuyến đi của tổng thống Barack Obama sang Á Châu đã mang lại các kết quả khá khiêm nhường. Nam Hàn hứa sẽ gửi 150 nhân viên cứu trợ đến Afghanistan, cũng như một số quân nhân để bảo vệ những nhân viên cứu trợ này. Nhóm này là một phần trong đội ngũ tái xây dựng đã được tuyên bố từ tháng 10 vừa qua.
Tokyo thì hứa sẽ viện trợ $5 tỉ cho vấn đề dân sự tại Afghanistan và thêm $1 tỉ nữa cho quốc gia láng giềng Pakistan. Thế nhưng kể từ tháng Giêng năm sau, chính phủ của tân thủ tướng Nhật Bản Yukio Hatoyama sẽ chấm dứt sứ mệnh tiếp tế nhiên liệu trên biển Thái Bình Dương cho các đồng minh do Hoa Kỳ lãnh đạo tại Afghanistan.
Còn riêng Trung Quốc, một quốc gia nằm chung đường biên giới dài 47 dặm với Afghanistan và đang đầu tư nặng vào khai thác mỏ đồng của Afghanistan, chưa có một lời hứa nào đáng quan tâm. Hoa Kỳ mong mỏi Trung Quốc sẽ liên hệ nhiều hơn về các dự án xây dựng tòa nhà hạ tầng cơ sở, trong đó bao gồm bệnh viện, trường học, đường xá và hơn nữa huấn luyện cho cảnh sát Afghanistan.[] Quan Hưng
n/a