Viktor Bout, một thương gia người Nga, hiện đang phải đối diện với các cáo buộc tổ chức một đường giây buôn bán vũ khí trước tòa án Hoa Kỳ sau khi ông này hôm thứ Sáu 20 tháng 8 bị tòa án Thái Lan đồng ý cho dẫn độ sang Mỹ.
Phát biểu riêng với hãng thông tấn Nga RIA Novosti, ông Bout cho biết sẽ sẵn sàng ra trước vòng móng ngựa tại Hoa Kỳ và sẽ tranh đấu cho tới thắng lợi. Trong khi đó, bà vợ là Alla, tay cầm điếu thuốc lá phì phèo đã bác bỏ phán quyết của tòa và cho rằng đây là một quốc gia không có công lý và vụ xử này có liên quan đến chính trị mà bà không muốn chồng mình liên hệ.
Tay trùm buôn bán vũ khí quốc tế này từng là cảm hứng cho cuốn phim “Lord of War” mà tài tử Nicolas Cage thủ diễn, bị tình nghi là đã từng điều hành một tổ chức buôn lậu vũ khí lớn nhất từ trước tới nay. Các khách hàng của Bout là những chính phủ, các phiến quân phản loạn và những nhóm dân quân khắp nơi trên thế giới.
Quyết định của toà án hôm thứ Sáu 20 tháng 8 là nhằm lật đổ phán quyết trước đây của tòa dưới hôm tháng 8 năm 2009 và là một thắng lợi đối với chính quyền của tổng thống Barack Obama. Tại Hoa Thịnh Đốn trong tuần vừa qua, đại sứ của Thái Lan đã được triệu hồi đến Bộ Ngoại Giao Mỹ để nhận một thông điệp quan trọng nhấn mạnh rằng đây là ưu tiên số một của Hoa Kỳ. Ngay trong ngày có phán quyết quan trọng của tòa án Thái Lan, các giới chức Hoa Kỳ tại Hoa Thịnh Đốn đã phải thức tới sáng để chờ kết quả. Hoa Kỳ lo ngại dưới áp lực của Nga, toà án Thái Lan có thể sẽ trả tự do cho Bout vào những ngày cuối tuần.
Bộ Trưởng Ngoại Giao Nga Sergey V. Lavrov rất bực bội nói rằng ông lấy làm tiếc khi một quyết định bất hợp pháp có tính cách chính trị lại ảnh hưởng lên các toà án tại Thái Lan. Ông cho rằng đã có một áp lực lớn từ bên ngoài vào vụ xử án này.
Đây là một quyết định cao điểm trong một giai đoạn dài theo đuổi của chính phủ Hoa Kỳ nhằm đưa Bout ra trước công lý. Theo ông Douglas Farah, đồng tác giả của cuốn “Merchant of Death” viết về Bout cho hay, bắt đầu từ thời cựu tổng thống
Một ban hội đồng gồm các chánh án đã quyết định đứng về phía bị cáo trong tháng 8 năm 2009 và ra thông cáo cho biết quyết định của họ về số phận của Bout là các tội lỗi không thể xác định tại Thái Lan được. Quyết định của toà kháng cáo hôm 20 tháng 8 không hoàn toàn mâu thuẫn với tòa dưới, nhưng họ cho rằng hiện đã có đủ bằng chứng để dẫn độ Bout sang Hoa Kỳ xét xử.
Viktor Bout từng chuyển vũ khí sang Châu Phi và
Bout bị bắt trong tháng 3 năm 2008 tại một khách sạn ở Bangkok sau khi đã đồng ý bán hàng triệu mỹ kim vũ khí cho các nhân viên chìm của Bộ Bài Trừ Ma Túy của Hoa Kỳ giả làm các chiến binh phản loạn của Quân Giải Phóng Colombia, hay thường gọi tắt là FARC. Trong buổi gặp mặt đó, Bout nói với các nhân viên an ninh chìm của Hoa Kỳ là hắn có thể chuyển 700 cho tới 800 trái hoả tiễn, 5,000 khẩu AK-47, hàng triệu viên đạn và mìn, các loại trái nổ C-4.
Vickto Bout được xem là một nhân vật thứ hai mà Hoa Kỳ cần bắt giữ sau trùm khủng bố Osama. Các thuộc hạ thân cận của hắn sống rải rác khắp nơi trên thế giới. Điển hình là Richard Chichakli, một công dân Mỹ gốc
Vicktor Bout nói được 6 ngôn ngữ khác nhau là nhờ hắn thường hay du lịch đó đây. Bout luôn tự hào về khả năng điều hành việc buôn bán vũ khí của mình. Hắn nhiều lần nói rằng thừa khả năng mở một trường đại học về buôn lậu vũ khí và mở một lớp dạy về cách đối phó chế tài của LHQ.
Vào mùa hè năm 1999, thế giới đang phải đối diện với những xung đột giữa Tây Phương và Trung Phi, Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ đã ra lệnh phải theo dõi bằng điện tử các lãnh đạo chính phủ và quân đội trong vùng chiến tranh tại các khu vực như miền đông-bắc Congo, Liberia và Sierra Leone. Vào mỗi buổi sáng, các nhân viên của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Mỹ liên lạc với nhau bằng điện thoại để tham khảo trên những bức hình do vệ tinh Hoa Kỳ chụp và gửi xuống đất cho các cơ quan tình báo Anh phân tích. Các nhân viên này đã phát giác ra rằng trên bất cứ những xung đột nào trong vùng đều có liên quan đến Vicktor Bout. Theo ông Gayle Smith, một chuyên gia phân tích cao cấp của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia người Châu Phi cho biết, Bout là một người thông minh. Hắn đã từng làm ăn trên các món hàng hợp pháp và được xem là một thương gia lỗi lạc của thế giới. Ông này càng về sau càng trở nên nguy hiểm. Thế giới mong muốn hoà bình thì Bout lại mang đến chiến tranh và sự chết.
Các nhân viên điều tra của CIA và M16 của Anh tại Phi Châu đầu tiên chú ý đến Bout vào đầu thập niên 1990 khi hắn dùng phi cơ di chuyển khắp nơi trong lục địa này. Khởi đầu thì hắn chuyên chở hoa tươi; sau đó thì thịt gà đông lạnh và rồi buôn bán hột xoàn, các dụng cụ khai quặng mỏ, súng Kalashnikov, đạn, súng đại liên trực thăng, và đôi khi chuyên chở luôn cả các quân nhân giữ an ninh của LHQ, lính Pháp và các vị bộ trưởng các bộ của Phi Châu. Mãi cho tới mùa hè năm 2000, Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Mỹ mới nhận ra rằng mình đang liên hệ với một tay trùm buôn lậu vũ khí lớn nhất tại Phi Châu, Trung Đông và
Sau khi quyết định cần phải tóm cổ cho bằng được tên trùm đường giây vận chuyển vũ khí này thì Victor Bout như đánh hơi được nên lẩn tránh rất tài tình. Không giống như Osama bin Laden trốn trong rừng sâu hốc đá, Saddam Hussein thì ở tại chỗ trong dinh tổng thống ở Iraq, nhưng Bout thì lại di chuyển khá nhiều, ở Mạc Tư Khoa thì hắn được an toàn bởi sự bao che của hệ thống an ninh hậu Cộng Sản.
Lần này bị dẫn độ sang Hoa Kỳ, nếu bị truy tố, Bout sẽ phải lãnh án tù chung thân. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết, nếu “Tay Buôn Tử Thần” chịu hợp tác với các nhà điều tra Mỹ để được đổi lại một sự khoan hồng, hắn sẽ cung cấp cho các chính phủ Hoa Kỳ những thông tin tình báo quan trọng trong mạng lưới buôn bán vũ khí quốc tế.[]